Sveinbjörn Sveinbjörnsson (1847-1927)
Fyrsta tónskáld Íslendinga
Sýningin opnaði laugardaginn 12. mars 2011 kl. 13:00. Sveinbjörn var píanóleikari, tónskáld og höfund þjóðsöngsins. Á sýningunni mátti sjá ýmsa persónulega muni úr eigu Sveinbjörns og fjölskyldu hans, fjölda ljósmynda, skjala og bréfa sem varpa ljósi á líf hans, sem og veggspjöld þar sem fjallað er um einstök tímabil í lífi tónskáldsins. Þá verða ýmsir munir til sýnis sem fengnir hafa verið að láni frá Þjóðminjasafni og Landsbókasafni. Þá verður hægt að hlýða á nokkrar af elstu hljóðritunum sem gerðar voru með lögum Sveinbjörns og upptökur þar sem hann sjálfur leikur einleik á píanó. Einnig má sjá myndskreytta frásögn af lífi og starfi tónskáldsins sem unnin var í Tónlistarsafninu.
Meðal muna á sýningunni er handrit að verkinu Polonaise frá árinu 1926, fyrir hljómsveit, sem Sveinbjörn gerði sér vonir um að flutt yrði á Alþingishátíðinni 1930. Hanritið hefur verið týnt um árabil en kom í ljós fyrir skömmu. Er það í fyrsta sinn sem það kemur fyrir augu almennings.
Sveinbjörn flutti ungur að árum frá Íslandi og starfaði lengst af í Edinborg í Skotlandi við tónlistarkennslu og tónsmíðar. Ef frá er talinn þjóðsöngurinn eru aðeins fáein sönglaga hans kunn hér á landi.
Kveikjan að sýningunni er að Tónlistarsafni hafa borist fjöldi muna frá barnabarni Sveinbjörns í Kanada, Eleanor Oltean, sem aldrei fyrr hafa komið almenningi fyrir sjónir.
Sýningunni er ætlað að varpa ljósi á ævi og störf fyrsta tónskálds Íslendinga og hlut hans í íslenskri tónlistarsögu.
Sýningarstjóri og hönnuður er Guðrún Helga Stefánsdóttir meistaranemi í Menningarstjórnun við Háskólann á Bifröst, og er sýningin hluti af lokaverkefni hennar við skólann. Fræðilegur ráðgjafi er Guðbrandur Benediktsson sagnfræðingur og listrænn ráðgjafi er Anna Þóra Karlsdóttir myndlistarkona.